Debian edo Debian GNU/Linux, bere osotasunean software librez osatutako GNU/Linux banaketa bat da. Debian proiektuak sortu zuen 1993an. Debian helburu anitzeko sistema eragilea da eta zerbitzarietan edo mahaigainean erabil daiteke.
INSTALAZIOA:
Bi gauza deskargatu behar duzue aurretik:
- Debian sistema eragilea (64 bit) – Deskargatu hemen.
- Debian sistema eragilea (32 bit) – Deskargatu hemen.
Kasu honetan cinnamon bertsioa deskargatu dugu, beste bat nahi baduzue, gogoratu, “.iso” artxiboak direnak deskargatu.
- Zuen ordenagailua 64 bit-ekoa bada sakatu “amd64” edo 32 bit-ekoa bada sakatu “i386“. Ez badakizue zuen sistema eragilea zein den, Windows-en sakatu “hasiera” eta gero “ordenagailua” gainean, eskumako botoiarekin, sakatu propietateak. Irudi hauetan ikusten den moduan moduan:
- Debian deskargatzen duzuenean “.iso” artxibo bat agertuko zaizue, pendrive batean sartu beharko dugu instalatzeko, horretarako aplikazio bat deskargatuko beharko duzue “Balena Etcher“, web orria “Download” agertzen den lekuan sakatu behar duzue:
- Deskargatu – Balena Etcher
- Instalatu eta gero ireki behar duzue, esker aldean sakatu eta gero, Debian sistema eragilearen irudia, “.iso” artxiboa.
- Zuen prendrive konektatua izan behar duzue, erdiko irudian sakatzen baduzue, zuen USB-a aukeratu beharko duzue.
- Azkenik, “Flash” jartzen duen lekuan sakatu behar duzue eta martxan hasiko da.
USB-a erabili
- USB-a prest dugu, orain egin behar duguna da ordenagailua berrabiarazi eta USB-a ordenagailuan konektatuta utzi. Ordenagailua martxan jartzen denean, pantailan ondo ikusi behar dugu testu bat, askotan nahiko ari desagertzen da. Ordenagailu bakoitza tekla desberdina du, batzuk F12 izaten du, beste batzuk F8…”BOOT MENU” ikusi behar dugu, ordenagailua berrabiarazi edo piztueren den bakoitzean agertzen da. Ez baduzue ikusten, proba ezazue banan banan, hau da, itzali eta jarraian sakatu eta askatu, sakatu eta askatu F2-tik azken F-ra.
- Badakit ez dela erarik erosoena topatzeko, baina ez dagoenez tekla “unibertsalik”, horrela egin beharko duzue, irudian ikusten den modukoa ez baduzue ikusten.
- Hori lortu eta gero, honako menu antzeko bat agertu behar zaizue:
- “USB Device” aukeratu behar duzue, horrela USB-a martxan jarriko da.
- Hurrengo irudietan instalazioaren urratsak dira, gogoratu hori bai, hau dena egin aurretik, zuen ordenagailuko datu guztiak gordetzea, den dena ezabatuko da eta bertan dituzuen datuak galduko dira instalazioa egiterakoan. Instalatu aurretik probatu nahi baduzue, sakatu menu honetan agertzen den lehenengo aukeran:
- Euskara hizkuntza aukeratuko dugu, sistema eragilearen hizkuntza nagusia.
- Ez baduzue ulertzen hemen jartzen duzuena, JARRAITU sakatu.
- “root” erabiltzailearen pasahitza aukeratu behar duzue. Edozein aldaketa, instalazioa edo konfigurazio egin nahi baduzue, pasahitz hau eskatuko dizue. Windows-en kasuan, “Administradorea” da. Root eta erabiltzaileen funtzioak desberdinak dira.
- Erabiltzailearen pasahitza. Instalazioa egin eta gero, erabiltzaile gehiago gehitu ahal dira.
- Hemen aukera desberdin ematen gaitu. Alde batetik disko osoa ezabatzea eta instalatzea, era arrunta. Besteak, aldiz, berdin, baina enkriptatzeko aukerarekin. Instalazioa era arrunta egingo dugu, baina segurtasunagatik, enkriptatzea komeni izango litzateke, 3. aukera.
- Instalazioa amaitu da, JARRATU sakatu eta gero, berriro piztutzen denean, USB-a kendu ahal duzue.
- Hasieran, sortutako erabiltzailearen izena eta pasahitza eskatuko digu.
- Sistema eragilean dauden aplikazio guztiak eta sistema eragilea ere, eguneratzeko, “Terminalera” joango gara eta hau idatziko dugu:
- su (root erabiltzeko).
- Idatzi root-en pasahitza.
- Jarraian idatzi hau: apt-get update && apt-get upgrade && apt-get dist-upgrade
- Beltzeko dagoenarekin automatikoki eguneratuko ditu eguneraketak behar dituzten aplikazio edo software guztiak. “B” sakatu eskatzen duenean.
- Irudian ikusi.
- Laster tutorial gehiago.
